Page 83 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị

ỨNG DỤNG CBCT TRONG XẠ TRỊ UNG THƯ
Thông thường, trong quá trình lập kế hoạch, các bác sỹ xạ trị sử dụng kỹ
thuật tạo ảnh theo 3-D của máy CT và xác định sự phân bố liều hấp thụ một cách
chính xác vào thể tích bia (khối u), và bảo vệ các tổ chức lành.
Nhưng gần đây, CBCT đang được áp dụng như một phương tiện để kiểm tra
độ chính xác của các chùm tia của máy phát ra.
Người ta cho rằng, CBCT là một kiểu mẫu về công nghệ trong kiểm tra độ
chính xác của chùm tia trong kỹ thuật VMAT/RapidArc.
Với CBCT, hệ thống chụp cắt lớp-CT được lắp trên Gantry.
Trước khi phát chùm tia điều trị, các hình ảnh 3-D từ cone beam được tạo ra
và so ánh với những hình ảnh DRRs của CT thường quy mà trước đó đã sử dụng
trong quá trình lập kế hoạch.
Nếu có sự sai lệch nào đó về kích thước chùm tia và vị trí, tư thế
của bệnh nhân thì cần phải điều chỉnh cho chuẩn xác.
XẠ TRỊ HƯỚNG DẪN ẢNH – IGRT
IGRT (Images Guide Radiation Therapy).
Thực tế cho thấy, nhiều khối u có thể bị di lệch trong quá trình chiếu xạ,
chẳng hạn do nhịp thở hay sự đầy vơi của bàng quang...
Để khắc phục tất cả những điều đó, công nghệ mới về kiểm soát hình ảnh đã
xuất hiện. Bằng việc sử dụng thiết bị ghi nhận trực tiếp những di động của hình
ảnh gọi là Cone Beam CT được gắn trên khung của máy GTXT.
Xạ trị hướng dẫn ảnh - IGRT được coi là xu thế của KT XT hiện đại…
IGRT sử dụng hình ảnh để xác định chính xác vị trí của khối u, của các tổ
chức lành xung quanh.
Ngay trước mỗi lần phát chùm tia điều trị, sự hiệu chỉnh cần thiết về vị trí,
tọa độ khối u sẽ được tiến hành trực tuyến - on line.
XẠ TRỊ CUNG QUAY, ĐIỀU BIẾN LIỀU THEO THỂ TÍCH-VMAT
VMAT sử dụng phương pháp phát chùm tia liên tục khi quay thân máy qua
một hay nhiều cung.
Trong khi quay, rất nhiều thông số kỹ thuật được điều chỉnh và thay đổi:
(i): hệ MLC chuyển động, tạo hình dạng chùm tia;
(ii): suất liều máy - dose rate ;
(iii): tốc độ quay của thân máy;
(iv): và góc quay, góc nghiêng của hệ MLC …
3. Máy gia tốc đơn năng và gia tốc đa năng
3.1. Máy gia tốc đơn năng và gia tốc đa năng
- Đơn năng: 6 MV (Photon - tia-X)
- Đa năng:
+ Photon: 6 MV; 15 MV (18 MV)
+ Electrons: 6; 8;10;12;14 MeV (18; 20 MeV)
3.2. Các phương pháp uốn chùm tia
Đối với các máy gia tốc hoạt động với các mức năng lượng electron lớn
hơn 6 Mev, thì ống tăng tốc không thể bố trí với trục trung tâm của chùm tia điều
trị. Vì nếu làm như vậy, sẽ làm cho máy cấu tạo với độ cao của điểm đồng tâm
không thể chấp nhận được. Giải pháp ở đây là cần phải lắp ống dẫn sóng song
o
song hoặc một góc lệch từ 30 trở lên so với trục quay của cần máy, để cho chùm

83