Page 10 - Dược liệu thực hành
P. 10
4. Nhận biết được bột dược liệu không pha trộn và bột dược liệu có pha trộn
với bột khác.
1.2.3 Phương pháp hoá học.
Bao gồm các phương pháp định tính các hoạt chất hoặc nhóm hoạt chất hóa
học có trong dược liệu qua các giai đoạn:
1. Chiết xuất hoạt chất trong Dược liệu.
2. Tiến hành định tính các hoạt chất hoặc nhóm hoạt chất trong dược liệu bằng
các các phản ứng hóa học và sắc ký lớp mỏng.
2. Xác định độ ẩm trong dược liệu Thời gian: 2 giờ
Ðộ ẩm là lượng nước chứa trong 100g dược liệu. Dược liệu tươi thường chứa
một lượng nước rất lớn: lá chứa khoảng 60- 80% nước, thân và cành chứa khoảng
40- 50% nước. Không có một dược liệu nào đạt độ khô tuyệt đối (độ ẩm 0%),
nhưng đối với mỗi dược liệu đều được quy định một độ ẩm an toàn. Ðể bảo quản
tốt, dược liệu cần có độ ẩm bằng hoặc dưới độ ẩm an toàn.
Xác định độ ẩm là công việc đầu tiên phải làm khi tiến hành xác định chất
lượng một dược liệu. Hàm lượng các hoạt chất như tinh dầu, chất béo, alcaloid,
glycosid... đều được quy định tính trên trọng lượng khô tuyệt đối của dược liệu.
Dược liệu là lá, rễ, thân cần được chia nhỏ trước khi xác định độ ẩm. Dược
liệu là nụ hoa, hạt nhỏ có thể tiến hành xác định trực tiếp mà không cần chia nhỏ.
Có thể xác định độ ẩm của phần lớn các dược liệu bằng phương pháp sấy hoặc
cất với dung môi. Riêng với dược liệu chứa tinh dầu có hàm lượng tinh dầu lớn hơn
2% thì bắt buộc phải sử dụng phương pháp dung môi để xác định độ ẩm.
Trong tài liệu này giới thiệu cách xác định độ ẩm dược liệu bằng phương pháp
cân hay còn gọi là phương pháp sấy.
Phương pháp cân (phương pháp sấy)
3