Page 186 - Giáo trình môn học Cấu tạo cơ thể

2.2. Tĩnh mạch chủ

Có 2 tĩnh mạch chủ: Tĩnh mạch chủ trên và tĩnh mạch chủ dưới.

- Tĩnh mạch chủ trên: thu nhận máu tĩnh mạch của đầu, cổ, chi trên và

ngực (tức là toàn bộ phần cơ thể trên cơ hoành).
Máu tĩnh mạch của chi trên và một phần đầu-cổ tập trung về tĩnh mạch

dưới đòn, hầu hết máu tĩnh mạch của đầu-cổ đổ về tĩnh mạch cảnh trong. Các

tĩnh mạch này hợp nên tĩnh mạch cánh tay- đầu ở sau sụn sườn II. Tĩnh mạch

cánh tay - đầu ở hai bên hợp thành tĩnh mạch chủ trên. Tĩnh mạch chủ trên đi

xuống dọc bờ phải xương ức và đổ vào tâm nhĩ phải.
- Tĩnh mạch chủ dưới: do các tĩnh mạch chậu chung phải và trái hợp

thành ở ngang bờ phải đốt sống thắt lưng IV, mỗi tĩnh mạch chậu chung do

một tĩnh mạch chậu trong (thu máu tĩnh mạch của chậu hông) và một tĩnh

mạch chậu ngoài (thu máu tĩnh mạch từ chi dưới) hợp thành. Từ đó, nó chạy

lên dọc theo sườn phải cột sống thắt lưng, ở sau đầu tụy và gan, rồi chui qua

lỗ tĩnh mạch chủ của cơ hoành lên đổ vào tâm nhĩ phải. Tĩnh mạch chủ dưới

nhận máu tĩnh mạch của toàn bộ phần cơ thể dưới cơ hoành. Tĩnh mạch chủ
dưới chỉ trực tiếp nhận các tĩnh mạch thắt lưng, hoành dưới, thận, sinh dục và

tuyến thượng thận. Máu tĩnh mạch từ dạ dày, ruột, tụy, lách và túi mật (tức là

những cơ quan do các động mạch thân tạng, mạc treo tràng trên và mạc treo

tràng dưới cấp máu) không trực tiếp đổ về tĩnh mạch chủ dưới mà tập trung

về tĩnh mạch cửa, tĩnh mạch này đưa máu tới gan; ở trong gan, máu lại đi qua

một mạng lưới mao mạch thứ hai, từ mạng lưới này máu tập trung về tĩnh

mạch gan rồi mới đổ về tĩnh mạch chủ dưới. Tĩnh mạch cửa nằm giữa hai
mạng mao mạch và vì vậy còn được gọi là tĩnh mạch gánh. Như vậy máu

chứa các chất hấp thu được từ ống tiêu hóa trước hết được đưa tới gan để

biến đổi và điều hòa trước khi cung cấp cho các phần khác trong cơ thể.

- Tĩnh mạch cửa: được hình thành do sự hợp lại của tĩnh mạch mạc treo

tràng trên và tĩnh mạch tỳ, tĩnh mạch mạc treo tràng dưới, các tĩnh mạch của
dạ dày, tá - tụy, túi mật và thành bụng. Tĩnh mạch cửa chạy tới rốn gan chia

thành hai nhánh phải và trái cùng các nhánh của động mạch gan đi vào trong

182