Page 66 - Giáo trình môn học Thực hành dược lý

- Cách dùng, liều dùng
- Lưu ý và cách xử trí tai biến trong sử dụng thuốc

Một số lưu ý trong sử dụng thuốc tác dụng trên hệ tiêu hóa
● Thuốc điều trị loét dạ dày – tá tràng
- Tác dụng phụ đáng chú ý của thuốc ức chế bơm proton (PPI)

+ Tiêu chảy nhiễm khuẩn do Clostridium difficile: Clostridium difficile là một loại vi
khuẩn trong đường ruột. Khi sử dụng PPI, acid dạ dày giảm mạnh, tạo điều kiện thuận

lợi cho Clostridium difficile nhân lên, sinh độc tố và gây tiêu chảy. Trong một nghiên
cứu tại nhiều quốc gia Châu Á Thái Bình Dương, sử dụng PPI làm tăng nguy cơ tiêu chảy

do Clostridium difficile 2.4 lần so với người không dùng thuốc.
+ Giảm hấp thu một số vitamin và khoáng chất: một số vitamin và khoáng chất như calci,

magie, vitamin B12 cần có môi trường acid để hấp thu. Sử dụng PPI kéo dài, làm giảm
acid dạ dày, dẫn tới tình trạng thiếu hụt các chất trên và ảnh hưởng tới sức khỏe.
+ Một số nguy cơ khác: một số nghiên cứu cho thấy sử dụng PPI kéo dài có thể làm tăng

nguy cơ viêm phổi cộng đồng và tổn thương thận. Mặc dù cơ chế chưa rõ ràng, cần thận
trọng và theo dõi nguy cơ viêm phổi và chức năng thận khi sử dụng PPI kéo dài, đặc biệt

ở người cao tuổi.
+ Do hoạt chất của thuốc kém bền vững trong môi trường acid nên các thuốc ức chế bơm
proton thường được sản xuất dưới dạng viên bao tan trong ruột. Vì vậy khi uống không

được nhai hoặc làm vỡ viên thuốc, phải nuốt nguyên viên thuốc, uống với một cốc nước
to (khoảng 200ml). Thời gian uống thích hợp là cách xa bữa ăn (trước khi ăn sáng và

trước giờ ngủ buổi tối).
- Thuốc bảo vệ viêm mạc bang ổ loét: cần uống thuốc vào lúc trước khi ăn 1 giờ (để thuốc

kịp bao vết loét trước khi thức ăn vào) và lúc đi ngủ. Uống xa các thuốc dùng cùng để
tránh ảnh hưởng đến hấp thu của các thuốc phối hợp

● Thuốc điều trị tiêu chảy

O
Thuốc bổ sung vi khuẩn không được pha với nước > 40 C
2.2. Bài tập tình huống sử dụng thuốc tác dụng trên hệ tiêu hóa

2.2.1. Nhận định tình huống

Mỗi nhóm chọn một bài tập tình huống sử dụng thuốc tác dụng trên hệ tiêu hóa trong
phụ lục 8, nhận định tình huống sử dụng thuốc của người bệnh theo các nội dung sau:

- Thông tin bệnh nhân
+ Tên, tuổi, giới tính, cân nặng

+ Chẩn đoán
+ Các bệnh mắc kèm
64