Page 125 - Giải phẫu chức năng hệ vận động + hệ thần kinh

sẽ trượt ra sau khi ta duỗi và dịch ra trước khi ta gập cảng chân. Nếu vì một động
tác quá mạnh mà sụn chêm bị giãn, bị tách hay bị rách, thì sụn chêm sẽ trờ thành
chướng ngại vật chèn giữa khóp, làm khớp bị nén chặt và không cử động được. Sụn
chêm có ít huyết quản nên không tự tái hồi phục được (hình 8.2).
Cả hai sụn chêm ở phía trưỏc liên kết với nhau bởi dây chằng ngang khớp gối
(transverse ligament). Bao khớp gối có kích thước lón và một phần lỏn bao khớp
gối thì mỏng. Khớp gối có một loạt dây chằng phụ trợ. Đó là dây chăng bên chày
(tibial collateral ligament) và dây chằng bên mác (fibular collateral ligaments).
Nằm ỏ trong khớp có các dây chằng chéo. Dây chằng chéo trước (anterior cruciate
ligament) đi từ mặt trong của lồi cầu ngoài xương đùi, hưóng xuống dưới ra trước
và vào trong để bám vào diện gian lồi cầu trước của xương chày. Dãy chằng chéo
sau (posterior cruciate ligament) bắt đầu từ mặt ngoài lồi cẩu trong xương đùi, đi
xuống dưôi ra sau và ra ngoài để bám vào diện gian lồi cầu sau của xương chày.
Mặt sau của khớp gối còn có dây chằng chéo khoeo (oblique popliteal ligament).
Phía trước khốp gối có gân cơ tứ đầu đùi chạy qua và bám vào xương bánh chè. Từ
xương bánh chè lại có dây chằng bánh chè (patellar ligament) vững chắc đi tới lồi
củ xương chày.

III. CÁC CỬ ĐỘNG
Đối vói trục ngang của khóp gối, có thể phân chia tất cả các cơ thành hai nhóm,
một nhóm gây ra gập cảng chân, còn nhóm kia làm duỗi cẳng chân. Ngoài ra, tùy
theo mức độ gập của cẳng chân, các dây chằng bên của khốp gối chùng lại và lúc
đó có thể làm được động tác xoay trong và xoay ngoài cẳng chân.
1. G ập cẳ n g c h â n

Cơ chủ vận là cơ tam đầu đùi hay còn gọi là cơ hamstrings. Ngoài ra, do cơ này
bám nguyên ủy vào ụ ngồi và bám tận vào các xương cẳng chân nên còn có tên
khác nữa, đó là nhóm cơ ụ ngồi-cắng chăn. Cơ trợ vận gồm có cơ bắp chân, cơ may,
cơ thon và cơ khoeo.
Cơ tam đầu đùi (triceps femoris)
Cơ tam đầu đùi gồm . 0 ba cơ họp thành là cơ nhị đầu đùi, cơ bán gân và cơ bán
màng. Ba cơ này còn được gọi là nhóm cơ hamstrings. Ngoài ra, do cơ này bám
nguyên ủy vào ụ ngồi và bám tận vào các xương cẳng chân nên còn có tên khác
nữa, đó là nhóm cơ ụ ngồi-cẳng chăn. Chức năng của nhóm cd này là làm duỗi đùi
và gập cẳng chân, cả ba cơ đều do dây thần kinh tọa (sciatic nerve) điều khiển.
- Cơ nhị đầu đùi (biceps fem oris) nằm ở phía ngoài mặt sau đùi. Cơ có hai
đầu, đầu dài bám nguyên ủy vào ụ ngồi, còn đầu ngắn bám vào phần dưới đường
ráp xương đùi và vào vách gian cơ ngoài. Hai đầu có một gân chung đi phía sau
trục ngang của khớp gối và bám tận vào chỏm xương mác (hình 8.3).

124