Page 122 - Giải phẫu chức năng hệ vận động + hệ thần kinh

Bài 8
GIẢI PHẪU CHỨC NĂNG KHỚP Gốl VÀ CANG chân

MỤC TIÊU
1. Mô tả khái quát hình thể các xương của cẳng chân và cấu trúc khớp gối.
2. Kể đúng và đủ tên các cơ chủ vận của mỗi động tác.
3. Nói đúng nguyên ủy, bám tận, dây thần kinh chi phối của các cơ chủ vận ở mỗi
động tác.
4. Mô tả chức năng của các cơ chủ vận trong mỗi động tác.

I. XƯƠNG
Cẳng chân gồm có hai xương là xương chày và xương mác. Cả hai xương này
đều thuộc loại xương ống. Hai xương này nằm song song vối nhau.
1. Xương chày (tibia)

Xương chày nằm phía trong và lớn hơn xương mác. Đầu trên của xương phình
rộng để tạo thành lồi cầu trong và ngoài (medial & lateral condyles). Ớ mặt trên
lồi cầu có các diện khớp để tiếp khớp với các lồi cầu xương đùi. Giữa hai diện khớp
có củ gian lồi cầu (intercondylar eminence). 0 trưốc và sau củ gian lồi cầu có hai
diện gian lồi cầu trước và sau (anterior & posterior intercondylar facies).
Về phía ngoài, ỏ lồi cầu ngoài xương chày, có một diện khốp để tiếp khốp vối
chỏm xương mác.
Thân xương chày giống hình lăng trụ tam giác có một mặt quay ra sau, bờ sắc
nhất hướng ra trước. Xương có ba mặt tương ứng với ba mặt của hình lăng trụ:
mặt trong mặt ngoài và mặt sau. Giữa mặt trong và mặt ngoài có bờ trước
(anterior border) sắc, hướng ra trước và sờ thấy dễ dàng ở dưối da. Bò này còn có
tên là mào xương chày (tibial crest). Mặt trong xương chày chỉ có da che phủ nên
dễ dàng sờ thấy toàn bộ mặt này. Bò trưốc xương chày liên tiếp ỏ phía trên với lồi
củ xương chày (tibial tuberosity). Lồi củ này chủ yếu là nơi bám tận của dây chằng
bánh chè. Mặt sau xương chày có một đường gồ ghề gọi là đường cơ dép (soleal
line) là chỗ bám của cơ dép.
Đầu dưối xương chày phình rộng, phía trong có một ụ lồi hướng xuống dưới gọi
là mắt cá trong (medial malleolus). Mặt ngoài của mắt cá trong có diện khớp để
tiếp khớp với xương sên của bàn chân (hình 8.1).
121