Page 111 - Giải phẫu chức năng hệ vận động + hệ thần kinh
P. 111
3. Dang đùi
Cơ chủ vận là cơ mông vừa và cơ mông bé. Cơ trợ vận gồm có cơ cảng mạc rộng,
cơ hình lê, cơ bịt trong và cơ sinh đôi.
Cơ mông vừa (gluteus m edius)
Cơ bị che phủ một phần bởi cơ mông to. Cơ bám nguyên ủy vào mặt ngoài
xương cánh chậu và cả vào mạc rộng của đùi. Cd bám tận vào mấu chuyển lớn
(hình 7.8 B).
Chức năng của cơ là làm dang dùi. Vì cơ có chỗ bám nguyên ủy rộng, chỗ bám
tận bị giới hạn và các sợi trưốc của nó đi từ trên xuổng dưới và ra sau, trong khi
các sợi sau lại đi từ trên xuống dưới và ra trưỏc nên cơ có thể tham gia hỗ trợ cho
động tác xoay trong (bó trưốc) và xoay ngoài (bó sau) đùi. Dăy thần kinh mông trên
(superior gluteal nerve) chi phối hoạt động của cơ.
A B C
Hình 7.8. Các cơ mông. A. Ca móng to; B. Cơ mông vừa; c. Cơ mông bé
Cơ mông bé (gluteus m inim us)
Cơ nằm dưới cơ mông vừa. Cơ bám nguyên ủy vào phần trước dưới của mặt
ngoài xương cánh chậu và bám tận vào mấu chuyển lỏn (hình 7.8 C).
Chức năng của cơ này tương tự như cơ mông vừa, nghĩa là làm dang đùi; xoay
trong hay xoay ngoài đùi tùy thuộc vào bó trước hay bó sau của cơ co. Dây thẩn
kinh mòng trên (superior gluteal nerve) chi phối hoạt động của cơ.
Cơ hình lê (piriform is)
Bám nguyên ủy vào mặt trước của xương cùng. Cơ đi từ chậu hông bé ra, qua
khuyết ngồi lốn đê vào vùng mông, hướng về đỉnh của mấu chuyển lớn để bám tận
vào đấy (hình 7.11).
Chức năng của cơ là làm dang đùi. Chi phôi cho cơ là nhánh thần kinh xuất
phát từ đám rối cùng (sacral plexus).
110