Page 68 - Giáo trình môn học Nguyên lý tạo ảnh
P. 68
Bảng 2.2
2
2
Vật liệu Catốt Co (A/m K ) EV (eV)
Tungsten 60x 10 4 4.52
Thoriated Tungsten 3x 10 4 2.63
Oxide coated 0.001x 10 4 1
2.1.2. Khối nguồn cao thế
Nguồn cao thế trong máy X - quang có vai trò quyết định đối với việc phát xạ tia
Rơnghen. Việc phát xạ tia Rơnghen được điều khiển bằng việc tắt mở nguồn cấp.
Việc thay đổi giá trị điện áp sẽ điều khiển năng lượng tia X cũng như dòng tia I B, do
đó điều khiển độ tương phản và mật độ ảnh. Lượng nhiệt quá tải trên anốt của bóng
sẽ tạo ra tín hiệu tắt nguồn cấp khi cần thiết. Năng lượng nguồn cấp lớn cỡ vài kW và
có mức điện áp đến vài trăm kV. Với mức điện áp đó, việc phòng ngừa là cần thiết.
Điện áp đánh thủng giới hạn ở mức biên là 75kV/inch (1inch=2.54cm). Vì vậy, ở
mức điện áp phát tia, một chất dẫn điện như tay của kỹ thuật viên đặt cách nguồn
điện áp cao khoảng vài inches, có thể gây ra nguy hiểm, nên việc thận trọng khi làm
việc với nguồn cao thế Rơnghen là cần thiết. Kỹ thuật viên nên tắt tất cả các nguồn
cấp có thể và nên phóng hết điện ở các tụ trước khi tiếp xúc với các bộ phận của máy.
Sơ đồ khối của nguồn cấp 1 pha đã đơn giản hoá được chỉ ra trên hình 2.13.
TF
N3 V3 N6 N7 + V5
Điều khiển kV
N1
V1
1 IB
V2 TH 2 3
Bóng
N5 X - quang
N2 V4 + 4
N4 Cầu chỉnh lưu
Mạch
Thời gian
Hình 2.13. Nguồn cấp năng lượng cao thế 1Pha
Giá trị điện áp cấp cho anốt bóng X - quang thay đổi được nhờ điều chỉnh số
vòng dây N 2 trên biến áp tự ngẫu điện áp thấp T A. Ở điện áp thấp không gây ra hiện
tượng tia lửa điện ở cần gạt biến thế. Các mức điện áp cao khác nhau (khoảng 100
kV) được tạo ra bởi biến áp cao thế cố định, T H. Nhiệt lượng sợi đốt được cấp bởi
biến áp hạ thế T F. Việc thay đổi số vòng dây N 6 sẽ thiết lập giá trị mA, dòng tia của
bóng X - quang nhờ việc tăng nhiệt lượng sợi đốt và làm bứt nhiều electron để đạt
dòng giới hạn về nhiệt.
Khi xem xét các biến thế T A, T F, T H, trong điều kiện lý tưởng (bở qua các tổn
hao), ta có các mối quan hệ điện thế sau:
68