Page 3 - Giáo trình môn học thực hành vi sinh

đường tiết niệu), mủ (ví dụ ở vết thương), máu (ở nhiễm khuẩn máu), các chất

dịch (ví dụ dịch não tủy trong viêm màng não...).

Để lấy được bệnh phẩm tốt (có chứa vi khuẩn gây bệnh), phải đảm bảo

đúng 5 nguyên tắc khi lấy bệnh phẩm, đó là:

- Đúng chỗ: đúng vị trí có nhiều vi khuẩn. Muốn vậy phải nắm được đường

lan chuyền và đào thảI của mầm bệnh, để quyết định lấy một hoặc một số bệnh

phẩm.

- Đúng lúc: là đúng thời điểm có nhiều vi khuẩn trong bệnh phẩm.

- Trước khi dùng kháng sinh, hoặc sau khi dừng sử dụng kháng sinh 24

giờ.

- Đảm bảo kỹ thuật vô trùng (không gây nhiễm trùng cho người bệnh và

không đưa vi khuẩn lạ vào bệnh phẩm).

- Bệnh phẩm cần được chuyển nhanh nhất tới phòng xét nghiệm. Nếu cần

phảI bảo quản bệnh phẩm ở môi trường và nhiệt độ thích hợp.

1.2. Nhuộm, soi (chẩn đoán nhanh):

- Làm tiêu bản nhuộm từ bệnh phẩm để tìm vi khuẩn, dựa vào: hình thể,

tính chất bắt màu, kích thước và cách sắp xếp; đánh giá các loại tế bào

và mối quan hệ giữa vi khuẩn với các tế bào này (vi khuẩn nằm trong

hay ngoài tế bào).

Thường nhuộm đơn và nhuộm Gram.

- Làm tiêu bản soi tươi bệnh phẩm để tìm vi khuẩn dựa vào tính chất di

động của nó.

Kết quả nhuộm soi thường chỉ có giá trị chẩn đoán sơ bộ và định hướng
cho nuôi cấy. Nhưng trong một số trường hợp có giá trị chẩ đoán quyết định:

Chẩn đoán bệnh giang mai, hoặc bệnh lậu bằng nhuộm soi trực tiếp bệnh phẩm
đường sinh dục. Trong một chẩn đoán một số bệnh có giá trị tương đối quyết

định như nhuộm hat nhiễm sắc chẩn đoán bệnh bạch hầu, chẩn đoán bệnh dịch
hạch bằng nhuộm bệnh phẩm hạch …. Đây là phương pháp đơn giản, dễ thực

3