Page 179 - Giáo trình môn học Ký sinh trùng
P. 179
+ Thu hồi cặn để xét nghiệm.
+ Muốn tìm trứng giun sán trong ruột của ruồi cần tiến hành mổ ruồi (gần
tương tự như mổ muỗi).
5. CỐ ĐỊNH, BẢO QUẢN CÁC MẪU SAU SƯU TẦM
- Các mẫu ký sinh trùng sưu tầm được, cần cố định và bảo quản ngay bằng
các dung dịch khác nhau tùy theo yêu cầu chuyên môn. Bảo quản trong nước
muối sinh lý và để ở 37°C với mục đích soi tươi giun sán hay quan sát hoạt động
của chúng. Quan sát hoạt động của giun sán có thể cho lòng trắng trứng (kỹ
thuật Krull), kỹ thuật này có thể sử dụng quan sát ấu trùng đuôi của sán lá. Bảo
quản trong nước muối sinh lý và để lạnh nếu mục đích sử dụng làm kháng
nguyên. Bảo quản trong formalin 10% nếu sử dụng mẫu để định loại bằng hình
thái học và làm tiêu bản. Bảo quản trong cồn 70% hoặc tươi trong lạnh sâu nếu
sử dụng mẫu để nghiên cứu về gen. Đối với giun sán bị khô, nhưng cần phục hồi
hình thể, ta ngâm trong dung dịch photphat trisodic 0,25-0,50%.
- Cố định và bảo quản mẫu giun sán có thể sử dụng phương pháp nhuộm.
Áp dụng các phương pháp nhuộm phù hợp với từng loài giun sán.
6. MỘT SỐ LƯU Ý TRONG SƯU TẦM KÝ SINH TRÙNG
6.1. Kích thước giun sán trưởng thành
Giun sán có hình thể rất khác nhau, có loài kích thước 1-2 mm, phải quan
sát bằng kính lúp hay kính hiển vi như sán lá ruột nhỏ, nhưng cũng có loài hàng
chục mét như sán dây bò, quan sát bằng mắt thường dễ dàng. Do vậy, khi thu
thập cần chú ý, không bỏ sót.
6.2. Vị trí ký sinh
Có loài giun sán chỉ ký sinh trong một phủ tạng giun đường ruột ký sinh
trong ruột, tuy vậy, vị trí của chúng cũng khác nhau ở từng đoạn ruột và đôi khi
còn di chuyển lạc chỗ.
Cũng có loài ký sinh nhiều nơi như sán lá gan lớn, sán lá phổi...
6.3. Xác định thành phần loài
Có những loài giun sán dễ dàng định loại bằng hình thái học như giun đũa,
giun tóc, giun móc/mỏ, giun kim, sán lá gan, sán lá phổi; nhưng cũng có loài rất
176