Page 149 - Giải phẫu chức năng hệ vận động + hệ thần kinh

(superior notch) và một khuyết dưới (inferior notch), nên cử mỗi khuyết dưới của
cung trên và khuyết trên của cung dưới họp lại vói nhau để tạo thành lỗ gian đốt
sông (intervertebral foramen) có dây thần kinh, mạch máu và mạch bạch huyết
chui qua.
Mỗi đô't sống có bảy mỏm bao gồm một mỏm gai (spinous process) hưổng ra
sau, hai mỏm ngang (transverse processes) hướng ra hai bên, hai mỏm khớp trên
(superior articular processes), hai mỏm khớp dưới (inferior articular processes)
hướng lên trên và xuống dưới.
Ngoài các đặc điểm chung nêu trên, các đốt sống ở mỗi đoạn của cột sống có
một số điểm đặc thù riêng.

1.1. Các đốt sổng cổ (cervical vertebrae)
Bắt đầu từ đô't sống thứ hai có thân tương đốì bé, lỗ đốt sông to, cuôì mỏm gai
bị chẽ đôi (trừ mỏm gai của đốt sống cổ thứ bảy) và mỏm ngang có lỗ.
Đốt sống cổ thứ nhất gọi là đốt đội (atlas) không có thân, không có các khuyết,
không có mỏm gai, là một vòng họp bởi cung trước (anterior arch) và cung saủ
(posterior arch). Ớ mặt sau của cung trước có một diện khóp nhỏ để tiếp khốp với
mỏm răng của đốt sống thứ hai. 0 hai bên, đốt sống đội có hai khối xương lớn gọi
là khối bên (lateral masses). Khôi này có các diện khớp ỏ mặt trên và mặt dưới để
tiếp khóp vái xương chẩm ở trên và đốt sống cổ thứ hai ỏ dưới.
Đô't sông cổ thứ hai là đốt trục (axis), có một mỏm phụ gọi là mỏm răng
(odontoid process) đốt trục. Mỏm răng có một diện khớp ở mặt trước để tiếp khốp
vối diện khớp ở mặt sau của cung trưốc đốt đội. Ớ hai bên mỏm răng có các diện
khớp trên đế tiếp khốp với diện khỏp dưới của đốt đội. Đốt sống cổ thứ bảy gọi là
đốt sôhg nhô (vertebra prominens) vì có mỏm gai phát triển và nhô cao rõ rệt dưới
da. Đây là điểm mốc để đếm các đốt sống.
1.2. Các đốt sống ngực (thoracic vertebrae)
Đối vối các đốt sống ngực thì ngoài những điểm đã mô tả về đốt sống điển
hình, chúng có thêm các hố khốp ở mặt bên thân để tiếp khốp vói chỏm của các
xương sườn. Đốt sông ngực thứ nhất có hố khỏp tiếp với xương sườn thứ nhất và
nửa hố tiếp vối xương sườn thứ hai. Hai đốt sống ngực cuối, thứ mười một và thứ
mười hai, có một hố khốp, trong khi tất các các đốt sống ngực còn lại có mỗi bên
hai nửa hô', một ỏ trên và một ở dưới. Hai nửa hô' này bổ sung lẫn nhau họp thành
một hố chung nằm ở giữa thân của hai đốt sống liền nhau. Hố đó tiếp với chòm cùa
xương sườn.
ở mỏm ngang của các đốt sống ngực, ngoại trừ đốt thứ nhất, thứ mười một và
thứ mưòi hai, cũng có diện khốp để tiếp khớp với củ xương sườn.
Mỏm gai của các đốt sống ngực chếch xuông dưới và đè lên nhau như lợp ngói
nhất là ở vùng giữa.

148