Page 23 - Giáo trình môn học Y học hạt nhân xạ trị
P. 23
BÀI 3
GHI HÌNH BẰNG MÁY GAMMA CAMERA VÀ SPECT
Thời gian: 3 giờ lý thuyết
I. Mục tiêu của bài
- Kiến thức:
1. Trình bày được nguyên lý cấu tạo, ghi hình bằng máy Gamma Camera và máy
SPECT.
2. Trình bày được chỉ định, chống chỉ định trong ghi hình Gamma Camera và
máy SPECT.
3. Nêu được ứng dụng của máy Gamma Camera và máy SPECT.
II. Nội dung bài
1. Ghi hình nhấp nháy bằng máy Gamma Camera (Scintillation Gamma
Camera)
1.1. Khái niệm ghi hình nhấp nháy Gamma Camera
Y học hạt nhân là ngành y học sử dụng những đồng vị phóng xạ nhân tạo để
thực hiện chụp ảnh chẩn đoán chức năng của các cơ quan trong cơ thể như tuyến
giáp, tim, xương, phổi, thận… được gọi là xạ hình. Hoặc là dùng chất phóng xạ
để điều trị bệnh.
Gamma Camera là kỹ thuật xạ hình dùng khảo sát các chức năng hoạt động
của những cơ quan trong cơ thể, phát hiện sớm những thương tổn bằng các dược
chất phóng xạ phát bức xạ gamma. Hình ảnh ghi được là hình 2 chiều tương tự
như ảnh chup X quang thông thường. Ví dụ như khảo sát sự di căn của bệnh ung
thư xương.
1.2. Nguyên lý cấu tạo và ghi hình của máy Gamma Camera
1.2.1. Nguyên lý ghi hình
Trước khi chụp Gamma camera, kỹ thuật viên sẽ bơm dược chất phóng xạ
vào tĩnh mạch bệnh nhân, sau đó dùng máy Gamma camera ghi hình để chẩn
đoán chức năng của các cơ quan trong cơ thể, rồi tùy trường hợp có thể dùng
chính chất đồng vị phóng xạ để điều trị bệnh. Việc tiêm chất đồng vị phóng xạ
vào tĩnh mạch sẽ được thực hiện trước khi ghi hình từ 20 phút tới 6 giờ đồng hồ,
hoặc cũng có thể ghi hình ngay khi tiêm chất đánh dấu phóng xạ tùy theo từng cơ
quan cần khảo sát. Khi ghi hình, máy sẽ đo chính xác chỉ số hấp thu của chất
đồng vị phóng xạ, từ đó sẽ cho biết chức năng hoạt động của cơ quan đó để có kế
hoạch điều trị phù hợp.
1.2.2. Nguyên lý cấu tạo
Việc thu nhận các bức xạ Gamma Camera cho hiện ảnh các thành phần cấu
trúc bên trong cơ thể từ đó đưa ra chẩn đoán
1 Gamma Camera có cấu tạo gồm 4 phần chính:
- Ống chuẩn trực Collimator: Là hệ lưới chì chặn tia tán xạ
23