Page 56 - Giáo trình môn học Kỹ thuật chụp X-quang thường quy
P. 56
Trật khớp vai do chấn thương phổ biến nhất ở thanh niên trẻ khỏe tuổi
thường 19 - 20 tuổi chiếm 50 - 60% tổng số trật khớp. Trẻ trai lại rất hay gặp
trật khớp khuỷu ít khi bị trật khớp vai. Hay gặp nhất là trật ra trước, vào trong,
xuống dưới chiếm 3/4 các trường hợp.
Trật khớp vai chẩn đoán lâm sàng rất chính xác. Nếu sau một chấn thương
thấy xuất hiện: dấu hiệu gù vai, sờ hõm khớp rỗng, khám mất cơ năng hoàn
toàn.
Lúc này X quang không phải dùng chẩn đoán trật khớp mà chụp X quang
khớp vai để phát hiện gẫy xương kèm theo như gẫy mấu động lớn, gẫy cổ phẫu
thuật xương cánh tay. Trên phim chụp khớp vai thẳng thường không thấy rõ tổn
thương, ngược lại trên phim chụp nghiêng rất có giá trị chẩn đoán.
2.2. Gẫy đầu trên xương cánh tay
Khi nói gẫy đầu trên xương cánh tay là muốn nói ổ gẫy ở bờ dưới chỗ bám
của cơ ngực to. Loại gẫy này hay gặp ở người già do ngã chống tay xuống đất.
Phổ biến nhất là gẫy cổ phẫu thuật. Đôi khi gẫy cổ giải phẫu và là gẫy nội khớp.
Khi đó cần phải chụp X quang khớp vai tư thế thẳng và cho dạng vai ra rất
cẩn thận để chụp phim nghiêng. Nếu bệnh nhân đau quá không thể dạng vai
0
0
được thì cần gây tê novocacin vào ổ gẫy và dạng vai 30 - 40 để chụp dưới lên.
Phim đặt ngang trên vai.
2.3. Viêm quanh khớp vai
Dù đây chỉ đơn thuần là đau vai, hoặc đau vai cấp hoặc vai bị hạn chế cử
động hay bị kẹt thì chụp X quang đều có thể thấy rõ được tổn thương:
− Hoặc đó là một vôi hoá khu trú trong các gân quay của vai, biểu hiện
một viêm gân gây vôi hoá các cơ quay ngắn. Sự vôi hoá này có thể lan
rộng ra toàn bộ bao thanh dịch.
− Hoặc sự giảm chiều cao của khoang dưới mỏm cùng vai đòn biểu hiện
sự thủng ở mũ các cơ quan. Chỗ thủng này có thể thấy được khi chụp
khớp vai cản quang. Mặt khác chỉ phim này mới thấy được dấu hiệu đứt
bó dài cơ nhị đầu.
− Hoặc sự hư nghiêm trọng của khớp vai teo mấu động, hẹp khe dưới
mỏm cùng vai đòn, chỏm xương cánh tay đi lên phía trên và lỏng khớp
cánh tay và ổ chảo dưới, đặc xương dưới mỏm cùng vai do hư khớp.
56